Medicina Popular

In 1638 kwam Dokter Willem Piso als lijfarts van Gouverneur Johan Maurits van Nassau-Siegen naar Brazilië. De eerste lijfarts, Willem van Milanen, was overleden aan de ‘rode loope’, de levensgevaarlijke dyssenterie, waar ook de gouverneur zelf aan ten gronde dreigde te gaan. Piso had een grote interesse in de inheemse medicinale kennis en wat een gelukkig toeval, dat hij deze interesse deelde met Johan Maurits zelf! Er verschenen na terugkeer in Nederland vele uitgaven op dit gebied. Van Piso zelf de beroemde Historia Naturalis Brasiliae, gesponsord door Nassau en met een voorwoord van Joannis de Laet, secretaris van de Heren XIX en kronikeur van het Iaerlick Verhael. Piso beschrijft alle kennis die hij in Brazilië had opgedaan op het gebied van planten, bomen en kruiden die hij bij de indianen en de negerslaven had opgedaan. Piso had als tweede deel het botanische en biologische oeuvre van Georg Markgraf opgenomen. Markgraf was in de geest van zijn tijd een Homo universalis. Astronoom, geograaf, tekenaar en schilder. Hij was enkele jaren daarvoor (1644) Het boek werd in vele talen vertaald en gold tot in de negentiende eeuw als hét standaardwerk op farmaceutisch gebied.

In de geest van Piso en de zijnen werkte in de parochies Paulista en Camaragibe en sinds kort in Várzea, Pater Isaías da Silva.Wij leerden hem kennen toen hij in zijn keuken drankjes stond te trekken van een soort gedroogde wortels. Op tafel stonden manden met bladeren en klein gebroken takjes. Trots liet Pater Isaías zijn tuinen zien. Dorpsgenoten verzorgen de gewassen en helpen bij de bereiding. Jongens uit een jeugdgevangenis leert hij met de planten omgaan. Pater Isaías kent van de planten alle namen in Latijn, Portugees en de inheemse. Chemicus Arne van der Gen, echtgenoot van MoWIC’s voorzitter, was diep van ‘s mans kennis en toewijding onder de indruk. Hij zorgde voor de financiën, zodat in enkele jaren een laboratorium gebouwd kon worden, compleet met inventaris. In 2009 was het laboratorium gereed. De Pater kon zijn werk voortaan verrichten als CEPRANSC, Centro de Práticas Naturais de Saúde de Camaragibe. Dit is op kleine schaal analoog aan de CEFOMP, Centro de Educação em Formação de Medicina Popular, faculteit van de UFPE, de Federale Universiteit van Pernambuco. Van der Gen droeg zijn bijdrage op aan Willem Piso en MoWIC is er verheugd, dat deze zijsprong in de activiteiten tot stand gebracht is.

Projectgallery